Extreem weer in USA 2014

Nu zijn het 22 staten in het noorden, midden en oosten van de VS die met bar winterweer te kampen hebben. De lucht, die vanuit Canada naar het zuidoosten omlaag stort, is nu wel heel erg koud. De laagste temperatuur, gisteren in de VS gemeten, was -43 graden in de noordoostelijke staat Maine. Ook in delen van Canada, het gebied ten noorden van de St.-Lawrence Seaway, worden temperaturen tussen -40 en -45 graden gemeten, zelfs voor daar extreem laag. In steden als Ottawa, Toronto en Montreal was het vanochtend vroeg (onze tijd) tussen 20 en 25 graden onder nul. New York had op hetzelfde moment -8 graden, maar daar sneeuwde het tegelijkertijd erg hard.

Scheidingslijn
In Noord-Amerika bevindt zich al een tijdlang de scheidingslijn tussen erg koude lucht in het noorden en relatief warme lucht in het zuiden. Die lijn golft voortdurend op en neer en wat dat betekent, kunnen ze in New York sinds de tweede helft van december goed vertellen. Kwamen ze er aan de zuidkant van de overgangszone terecht in een sterke zuidelijke wind, dan werd het er zomaar nog 20 tot 22 graden. Een paar dagen later, weer terug aan de noordkant van de overgangszone, sneeuwde het bij temperaturen ook overdag onder het vriespunt. Ook nu is het in New York weer koud met sneeuw en matige tot strenge vorst. De gouverneur van de staat heeft de noodtoestand afgekondigd.

Alles heeft met elkaar te maken
Het erg zachte weer bij ons, de wind en de regen die de Britse eilanden steeds weer geselen en de herhaalde uitbraken van kou vanuit Canada richting de VS hebben direct met elkaar te maken. In de overgangszone tussen de extreem koude lucht boven Canada en delen van de VS en de veel warmere lucht ten zuiden daarvan ontstaat het ene na het andere lagedrukgebied dat, geholpen door een sterke straalstroom (een band met hoge windsnelheden op tussen 5 en 10 kilometer hoogte) in hoog tempo de oceaan oversteekt en bij ons aangekomen in een bocht naar het noorden of noordoosten wegtrekt. De Britse eilanden, steeds als eerste aan de beurt, vangen de grootste klap op met regen en veel wind. Daarna komt de rest van Europa aan de beurt waar de storingen in verzwakte vorm overkomen. Aan de voorzijde van de storingen blijft de wind bij ons maar uit het zuiden tot zuidwesten waaien, waarmee de voortdurende aanvoer van zachte lucht ook is verklaard.

Bijzondere plaatjes
Het levert in grote delen van Europa natuurlijk al een hele tijd bijzondere plaatjes op. Van groene dalen in de Alpen, een sneeuwgrens in Scandinavië die voor de tijd van het jaar wel heel erg noordelijk ligt tot zelfs in Lapland temperaturen die erg hoog zijn voor begin januari, het zijn allemaal dingen die je in de week na de jaarwisseling niet meteen verwacht. In Nederland zie je veel bollen in de tuin al uitlopen, is de hazelaar hier en daar in bloei gekomen (waardoor je nu al last kunt hebben van hooikoorts) en dansen de muggen van tijd tot tijd in de tuin. Als je goed kijkt, zie je in het groene gras her en der ook alweer de eerste bloemetjes verschijnen. Het lijkt een beetje lente.

Weinig verandering
Voorlopig verandert in deze situatie nog niet veel. Zoals de afgelopen tijd al vaker op deze website beschreven, zitten we in een type winter waarin het lastig is om de westcirculatie op de oceaan aan banden te leggen (mede ook door de weerssituatie van die moment in Noord-Amerika). Belangrijk is ook wat er op nog grotere hoogte boven ons gebeurt, in de stratosfeer. Daar is het op dit moment boven het poolgebied erg koud. Om het poolgebied heen waait in de stratosfeer ook een straalstroom die nu zo ligt dat de straalstroom dichterbij het aardoppervlak er alleen maar door wordt aangewakkerd. Zolang in die situatie niets verandert, blijft het hier zacht.

Nieuwe koudegolf VS alweer op de loer
En blijft Canada koud, met steeds weer die kou-uitbraken richting het noorden en noordoosten van de VS. Ook de komende week. Want de huidige koudegolf daar mag de komende dagen dan langzaam naar het oosten toe verdwijnen, een nieuwe golf met kou – volgende week – is vanuit het westen ook alweer in de maak. Er zit een soort ritme in dat de komende tijd lijkt door te gaan.

Blijft het zacht?
En zo verstrijkt de tijd, hebben we in Nederland eigenlijk nog geen winterweer van betekenis gehad, staan de meeste tellers van kou en andere winterparameters nog steeds op nul of daar akelig dichtbij en is het voor het gevoel toch wel heel anders dan de afgelopen vijf jaar, toen de winter wel geregeld onze omgeving wist te vinden. Of het nog tot een ommekeer komt, zal de komende weken moeten blijken. Voorlopig lijkt het erop dat de huidige winter een heel zachte zal gaan worden.

Bron: Meteo Consult.